‘De schrijfster staat voor mijn deur!’
Ik lach en kijk in het blije gezicht van de kleine vrouw voor mij. In een paar seconden kan ik zien dat het goed met haar gaat. Ze is netjes gekleed al is haar haar één bonk klitten.
‘Heb je je boek bij je?!’
Het is het tweede dat ze uitroept terwijl ze de deur verder opendoet zodat ik naar binnen kan stappen. Ze is overduidelijk verrast en ze straalt. Ik geniet ervan dat ik zo ontvangen word. Zelfs nu ik weet dat ze mij volhardend ‘de schrijfster’ noemt omdat ze na jaren van contact mijn naam nog steeds vergeet.
Ik knik en trek mijn roman uit mijn tas.
‘Oh wat geweldig!’ zegt ze terwijl ze enthousiast in haar handen klapt.
Enkele jaren geleden is mevrouw M. mijn vaste cliënt geweest. En als je al langere tijd bij iemand in huis komt gebeurt het onvermijdelijke: je deelt over en weer wat ervaringen en leert elkaar kennen. Zo wist mevrouw dat ik bezig was met het schrijven van een roman over Roemenië en mensenhandel en dat dat naast werken eigenlijk mijn meeste tijd in beslag nam.
Maar zoals toen probeer ik ook nu in te schatten hoeveel en wat ik zeggen kan gezien de klachten van mevrouw.
Mevrouw M. is een parmantige dame met behoorlijk ernstig psychotische klachten waarvoor ze weigert medicijnen in te nemen omdat ze deze ziet als gif dat haar ziek wil maken. Ik ben vaak de discussie aangegaan dat de medicatie er juist is om haar denken beter en dragelijker te maken maar daar wil ze niets van weten.
Destijds was mevrouw M. van mening dat de zorg er was om haar ‘gevangen’ te houden, dat mensen in en uit haar huis liepen om dingen kapot te maken, dat ze ’s nachts met messen in haar benen werd gestoken en dat het uiteindelijke overlijden van haar kat een onoverkomelijke moord was omdat ‘men’ nu eenmaal de pik op haar heeft.
Haar vaak warrige denkbeelden en fantasievolle verhalen hebben mij vaak terughoudend gemaakt betreft de inhoudelijke details van mijn boek, bang dat ze er in een complot theorie mee aan de haal zou gaan. Toen uiteindelijk mijn boek verscheen heb ik de boot afgehouden haar er één te laten kopen om dezelfde redenen. Tijdens haar vele aandringen viel ik vanwege ziekte een lange tijd uit het werkproces en zo verloren we elkaar uit het oog.
Tot ik een kleine zeven maanden geleden weer aan haar deur stond.
Ze verraste mij door secuur te verhalen over mijn schrijfproces en leek wat beledigd dat ik haar nog steeds niet verteld had waar ze het boek kon kopen of waarom ik er zelf niet een had meegenomen voor haar. Bij mijn vertrek ruim een half jaar geleden heb ik moeten beloven de eerstvolgende keer mijn boek voor haar mee te nemen.
Een paar dagen geleden was het dan zover. Ik zag mijzelf als invaller bij mevrouw M. op het rooster staan en wist dat het onvermijdelijke moment was aangebroken. Beloofd is beloofd. Ik kon, wat haar toestand ook zou zijn, niet opnieuw aankomen zonder boek in mijn handen.
‘Drink je nog steeds zwarte koffie?’
Ik knik en kijk het huis rond. Ik ben nog steeds bezig met het inschatten van haar situatie. Het huis oogt netter dan wat ik van haar gewend ben. Ondanks haar wilde bos haren komt ze fit en helder op mij over en ik voel mij wat ontspannen. Het is goed geweest dat ik besloten heb mijn boek mee te nemen. Ik denk niet dat het veel kwaad kan. Maar als ik zie dat ze wat mank loopt en daarnaar informeer krijg ik de eerste gedachtekronkel van vandaag voorgeschoteld.
‘Het is mijn rug. ‘Ze’ hebben een spier verkort terwijl ik lag te slapen.’
‘Wie zijn ‘ze’?’ waag ik te vragen.
‘Het zijn altijd dezelfde etters. Dit keer is het mijn rug. Hoe ze het gedaan hebben is mij een raadsel, maar mijn spier is aan de linkerkant wel twintig centimeter korter gemaakt. Ik heb pijn en ik ben boos maar het is niet anders. Hij groeit wel weer aan.’
Ervaring bij deze dame heeft mij geleerd er niet tegenin te gaan dus zeg ik niks. Ik vind het verdrietig dat de zorg rondom haar, haar nog steeds niet heeft kunnen overtuigen van het gebruik van de juiste medicatie.
Als ze tegenover mij gaat zitten strekt ze haar arm uit.
‘Nou geef op dat boek. Ik brand van nieuwsgierigheid.’
Lachend haal ik opnieuw mijn roman ‘over grenzen’ uit mijn tas en overhandig het haar. Ze kijkt even kritisch naar de voorkant, staat op en loopt naar de vensterbank waar ze een klein stapeltje boeken heeft liggen. Ik glimlach en bedenk mij dat haar laaiende enthousiasme rondom mijn boek niet past bij de manier waarop ze hem in ontvangst neemt. Het vermaakt mij eerlijk gezegd wel een beetje want zonder mijn boek om te draaien, de achterkant te lezen of verder te bekijken zet ze hem naast een ander boek dat ze vervolgens vastpakt en openslaat.
‘Ik ben nog steeds bezig in dit boek,’ zegt ze voorzichtig terwijl ze mijn reactie peilt.
Ik haal mijn schouders op.
‘Voor alles is een tijd. Ook voor lezen.’
Als ze mij het boek in haar handen overhandigd zie ik dat het hetzelfde boek is waar ze zeven maanden geleden in aan het lezen was. De boekenlegger zit ongeveer ter hoogte van dezelfde plek.
Nog even vermaakt pak ik mijn kopje koffie en mevrouw M. volgt mijn voorbeeld.
‘Dat boek van jou is natuurlijk helemaal fantastisch,’ zegt ze weer even opgetogen, ‘maar wat nog veel interessanter is, is dat ik de schrijfster ken…’
Ze knikt bevestigend terwijl ze mij de zoveelste stralende glimlach toewerpt.
Ik grinnik inwendig. Zelfs al zou ik mij er zorgen over gemaakt hebben, zorgen zijn ongegrond.
Ik weet nu al, dat wanneer ik over een maand of wat weer eens bij mevrouw M. te werk gesteld word, ze mij wederom zal begroeten als ‘de schrijfster’, maar dat mijn boek nog even netjes én ongelezen in datzelfde hoekje staat.
Ondanks dat dit een tragische situatie is voor deze mevrouw, waar ze zelf gelukkig geen last van lijkt te hebben is het een mooie verhaal om te lezen. Ik heb zelf in de psychiatrie gewerkt en ik voelde de spanning met je mee hierin.
LikeLike
Dankje voor je reactie! Ze heeft zelf inderdaad gelukkig weinig last van haar situatie, los van de daadwerkelijke lichamelijke klachten die ze heeft 🙂
LikeLike
Mooooi
LikeLike
Thanks!
LikeLike
Wat mooi vertel je over mevrouw. Ik zie het voor me. Nee, dat boek kan geen kwaad. Wel knap dat je omtrent dat thema kan schrijven. Niet bepaald een makkelijk onderwerp.
LikeLike
Dankjewel! Je zult het herkennen maar als schrijfster liggen sommige onderwerpen soms gewoon erg dicht aan je hart. Ik werk in Roemenië onder de zigeuners en heb mensenhandel van dichtbij gezien, die combi, met alle vooroordelen die er zijn over bijvoorbeeld de Roma, dat vroeg om een boek. Heb jij ook een boek geschreven?
LikeLike